Gwella darpariaeth iechyd yn y Canolbarth

Diweddarwyd: Awst 2024

Newidiadau i Ysbyty Llanidloes ac ysbytai Bwthyn eraill

Ym mis Awst, cyhoeddodd Bwrdd Iechyd Addysgu Powys newidiadau dros dro arfaethedig i'r ddarpariaeth o wasanaethau mewn ysbytai bwthyn lleol. Mae pryder arbennig am israddio gwasanaethau yn Ysbyty Coffa Rhyfel Llanidloes.

Yn dilyn y cyhoeddiad, cefais gyfarfod â Phrif Swyddog Gweithredol Bwrdd Iechyd Addysgu Powys, Hayley Thomas, pan gadarnhaodd na fydd unrhyw newidiadau i'r uned famolaeth yn Llanidloes. Fe fydd rhai mân newidiadau i’r meini prawf ar gyfer gofal cleifion yn yr uned Gofal Lliniarol.

Ym mis Awst, roeddwn yn bresennol mewn cyfarfod cyhoeddus yn Llanidloes hefyd, lle daeth trigolion Llanidloes a'r ardal gyfagos ynghyd.

Fe fu cannoedd o aelodau'r cyhoedd yn amlinellu eu pryderon am gynlluniau'r byrddau iechyd i wneud newidiadau i ddarpariaeth gwasanaethau yn Ysbyty Llanidloes, a daeth hefyd yn amlwg o'r cyfarfod fod meddygon teulu presennol a chyn-feddygon teulu, a gweithwyr iechyd proffesiynol lleol eraill yn gwrthwynebu cynlluniau'r Byrddau Iechyd. Mae gen i bryder y bydd yr hyn y mae'r Bwrdd Iechyd yn cyfeirio ato fel newid dros dro i'r ddarpariaeth, yn newid parhaol. Rwy'n poeni hefyd y bydd israddio gwasanaethau, yn ei gwneud yn anoddach cadw a recriwtio staff. Nid wyf yn credu bod y bwrdd iechyd wedi mynegi eu cynigion presennol mewn ffordd ystyrlon.

Byddai'r ymgysylltu a'r amserlen bresennol a nodwyd gan y bwrdd iechyd yn golygu bod newidiadau'n digwydd o'r Hydref hwn. O ystyried y pryder sylweddol a budd y cyhoedd, rwyf wedi galw ar y bwrdd iechyd i oedi eu cynlluniau presennol, fel y gellir cynnal ymgynghoriad ffurfiol ac ystyrlon; gall y bwrdd iechyd fynegi eu cynlluniau ehangach, a'r hyn y mae'n ei olygu i Lanidloes, a mynd i'r afael â'r pryderon a godwyd yn y cyfarfod gan y cyhoedd a gweithwyr iechyd proffesiynol.

Rwyf hefyd wedi rhannu fy mhryder gyda'r Gweinidog Iechyd, Mark Drakeford AS, gan fy mod yn poeni nad yw'r Bwrdd Iechyd wedi cysylltu â Llywodraeth Cymru ynglŷn â’u cynlluniau.

Cyfleuster Iechyd Newydd Canolbarth Cymru

Ar ôl blynyddoedd lawer o ymgyrchu, bydd ysbyty a chyfleuster iechyd 32 gwely newydd yn cael ei adeiladu yn y Drenewydd a bydd yn gweithio ochr yn ochr â'r rhwydwaith presennol o ysbytai cymunedol ym Machynlleth, Llanidloes a'r Trallwng ac ysbytai cyffredinol yr ardal o amgylch ein ffiniau, bydd hyn yn sicrhau ein bod yn derbyn y driniaeth gywir yn llawer agosach i’n cartrefi.

Mae Bwrdd Iechyd Addysgu Powys a Chyngor Sir Powys yn arwain prosiect Rhaglen Lles Gogledd Powys. Mae'r ddau sefydliad, gan weithio gydag eraill, yn parhau i ddatblygu cynlluniau. Bydd angen cymeradwyaeth Llywodraeth Cymru ar y cynlluniau, sydd eisoes wedi ymrwymo eu cefnogaeth i'r ysbyty a'r cyfleuster newydd. Mae cynlluniau hefyd yn cael eu datblygu gan Gyngor Sir Powys ar gyfer disodli adeilad ysgol newydd, Ysgol Calon y Dderwen, sydd ar hyn o bryd ar y safle lle bydd yr hwb iechyd newydd yn y Drenewydd wedi'i leoli.

Er fy mod yn falch bod pob sefydliad wedi parhau i ymrwymo eu cefnogaeth i'r prosiect, rwy'n siomedig â chyflymder y cynnydd. Nid yw'r ymgynghoriad cyhoeddus ar y cynigion a drefnwyd ar gyfer dechrau 2024 wedi dechrau eto, ac nid wyf yn credu bod Llywodraeth Cymru na Bwrdd Iechyd Powys wedi datblygu’r cynlluniau mor gyflym ag yr addawyd yn wreiddiol.

Ae ôl cyfarfodydd â'r bwrdd iechyd dros yr haf, rwyf bellach yn aros am fanylion pellach ynghylch amserlenni’r prosiect, sydd i fod ar gael yn fuan. Rwy'n parhau i fod yn obeithiol y bydd yr ysbyty newydd yn cael ei ddatblygu yn 2026/2027 ac y bydd y cyfleuster newydd yn arwain at well gwasanaethau iechyd a lles sy’n fawr eu hangen yn ein hardal; gyda gwell gwiriadau iechyd ac apwyntiadau yn cael eu cynnig yn lleol, a darparu mwy o fân lawdriniaethau ym Mhowys yn hytrach na gorfod teithio y tu allan i'r sir.

Darpariaeth Gwasanaeth Brys Newydd yn Amwythig

Yn sgil datganiad newydd Llywodraeth Lafur y DU am ddiddymu’r cyllid ar gyfer rhai ysbytai newydd, roeddwn yn hynod falch nad oedd hyn yn wir am y rhaglen ehangu a thrawsnewid yn Ysbyty Amwythig, gan fod y prosiect eisoes wedi dechrau. Mae hyn yn rhan o'r cynlluniau ehangach i Ysbyty Brenhinol Amwythig ddod yn brif ganolfan ysbyty brys sy'n gwasanaethu gogledd Powys, Swydd Amwythig, a Telford ac Wrekin.

Dyma ddatblygiad cadarnhaol iawn i ni yn y Canolbarth gan y byddwn yn gweld gwell gofal iechyd brys sy'n achub bywydau wedi'i leoli yn Amwythig. Mae'r gwasanaethau a gynlluniwyd yn fwy arwyddocaol nag adran damweiniau ac achosion brys safonol. Mae'r cynlluniau hefyd yn golygu adfer y gwasanaeth cleifion mewnol i fenywod a phlant dan arweiniad meddygon ymgynghorol yn Amwythig, gyda’r adran pen a gwddf, gofal critigol a'r uned strôc hefyd yn dychwelyd i Amwythig.

Bydd y newidiadau yn golygu y bydd Ysbyty Brenhinol Amwythig yn arbenigo mewn Gofal Brys a bydd Ysbyty Brenhinol y Dywysoges yn Telford yn dod yn ganolfan Gofal Cynlluniedig. Bydd gan y ddau safle ganolfan Gofal Brys 24 awr.

Mae'r paratoadau terfynol a'r gwaith galluogi yn digwydd fel y gellir dechrau ar waith adeiladu i ehangu cyfleusterau gofal iechyd pedwar llawr newydd yn yr ysbyty. I'r rhai sydd wedi ymweld â'r ysbyty eleni, efallai’ch bod wedi sylwi ar y gwaith sydd ar y gweill ar y safle.

Cofiwch yn sgil y gwaith adeiladu sydd ar y safle, bod newidiadau'n cael eu gwneud i’r modd y mae cleifion, ymwelwyr a staff yn cael mynediad i’r ysbyty. Er enghraifft, mae mynedfa ar gyfer prif gleifion allanol ar gau ar hyn o bryd gyda chleifion ac ymwelwyr yn cael eu cyfeirio i fynedfa'r Ganolfan Driniaethau yng nghefn y safle. Gallwch ddarganfod mwy a dilyn y diweddariadau diweddaraf yn www.sath.nhs.uk

Rwy’n credu y bydd y cynlluniau'n gwella’r amseroedd aros yn yr adran damweiniau ac achosion brys presennol yn y ddau ysbyty, a’r amserau gollwng cleifion ar gyfer ambiwlansys hefyd. Bydd y newidiadau a'r buddsoddiad yn helpu'r ymddiriedolaeth i barhau i wynebu ei heriau ehangach a gwneud y diwygiadau angenrheidiol i ddenu ymgynghorwyr a chlinigwyr o'r radd flaenaf.

Mae yna gynlluniau newydd sylweddol i adeiladu yn Ysbyty Amwythig. Mae’n galondid mawr i mi weld y datblygiadau ac rwy'n gobeithio cwrdd â Chyfarwyddwr y Rhaglen ar gyfer y Trawsnewid yn fuan. Bydd aelodau o'r Rhaglen Trawsnewid Ysbytai o Ysbyty Brenhinol Amwythig ym Marchnad y Trallwng gyda’r sioe deithiol, ddydd Llun, 9 Rhagfyr 2024, 10am - 2pm lle gallwch gael mwy o wybodaeth.

Recriwtio Meddygon Teulu

Cynnal digwyddiad gyda Chymdeithas Feddygol Prydain Cymru (BMA) yn y Senedd ym mis Gorffennaf 2024 i gefnogi eu hymgyrch 'Achub ein Meddygfeydd'.

Lansiodd BMA Cymru eu hymgyrch 'Achub ein Meddygfeydd' ym mis Mehefin 2023. Mae ymgyrch Achub Ein Meddygfeydd yn gofyn i Lywodraeth Cymru ymrwymo i becyn achub ar gyfer meddygfeydd teuluol, er mwyn rhoi'r gefnogaeth sydd ei hangen ar feddygon teulu a'u cleifion. Dangosodd data'r arolwg, a rannwyd gydag aelodau'r Senedd yn nigwyddiad Achub Ein Meddygfeydd BMA Cymru heddiw, fod 87% o feddygon teulu yn ofni bod eu llwyth gwaith cynyddol yn effeithio ar ddiogelwch cleifion wrth i Gymru weld ei 100fed meddygfa yn cau eleni.

Mae'r BMA yn dweud bod meddygon teulu bellach yn gweld hyd at 35% yn fwy o gleifion, gan arwain at lwyth gwaith anghynaliadwy, ac achosion cynyddol o losgi’r gannwyll y ddau ben, ac mae llawer o feddygon wedi cael eu gorfodi i leihau eu horiau gwaith i ymdopi â'r straen.

Roeddwn i’n falch iawn o allu noddi'r digwyddiad hwn yn y Senedd a gynhaliwyd gan BMA Cymru, wrth i ni uno ar gyfer achos sydd mor bwysig sef yr ymgyrch, "Achub Ein Meddygfeydd".  Mae ein meddygfa yn fwy na dim ond adeilad, meddygon teulu fel rheol yw'r pwynt cyswllt cyntaf pan fo gan bobl bryder am eu hiechyd. Mae gwir angen buddsoddiad yn ein seilwaith gofal iechyd ac mae'n hanfodol bwysig ein bod yn sicrhau bod gan ein meddygfeydd yr adnoddau sydd eu hangen arnyn nhw i wasanaethu cymunedau ledled Sir Drefaldwyn yn effeithiol. Dros y blynyddoedd diwethaf rwyf wedi siarad â meddygon teulu lleol sydd wedi disgrifio’r gwir bwysau maen nhw’n ei ysgwyddo, ac rwy'n gwbl ymwybodol nad oes gan lawer o feddygfeydd y cyflenwad angenrheidiol llawn o feddygon er mwyn gwasanaethu'r boblogaeth.