Gwella Trafnidiaeth Canolbarth Cymru

Diweddarwyd: Awst 2024

Ers i mi gael fy ethol i’r Senedd, rwyf wedi bod yn ymgyrchu dros well seilwaith trafnidiaeth ar gyfer Sir Drefaldwyn. Mae cael cysylltiadau trafnidiaeth da yn allweddol ar gyfer gwella'r economi leol a dyna pam rwyf wedi ymgyrchu’n frwd dros ffordd osgoi i'r Drenewydd ac rwy’n parhau i ymgyrchu dros gynlluniau pwysig eraill i wella ffyrdd a gwella diogelwch ar y ffyrdd hefyd. Yn anffodus, mae cyfraddau damweiniau ffordd lle caiff rhywun ei ladd neu ei anafu'n ddifrifol fesul 100,000 o'r boblogaeth ym Mhowys ymhlith yr uchaf, a dyna pam rwy'n parhau i alw am wella diogelwch ar y ffyrdd.

Pont Dyfi, Machynlleth

Agorodd pont newydd Dyfi ym mis Chwefror ac mae eisoes yn gwneud gwahaniaeth mawr. Nid oedd yr hen bont erioed wedi'i chynllunio i gario'r traffig presennol ac yn aml roedd hi ar gau oherwydd llifogydd cyson gan achosi i draffig ddargyfeirio hyd at 30 milltir.

Mae pont newydd Dyfi yn gwella dibynadwyedd croesi Afon Dyfi, sydd mor bwysig o ran cael mynediad at wasanaethau allweddol gan gynnwys gofal iechyd, cyfleoedd cyflogaeth ac addysg i bobl Machynlleth a'r ardaloedd cyfagos.

Gwelliannau i'r ffordd ar yr A458 Treberfedd

Yn anffodus bu sawl damwain ar yr A458 rhwng y Trallwng a'r Amwythig, gan gynnwys damwain angheuol.  Mae angen gwneud y ffordd hon yn fwy diogel a chredaf fod angen cynllun ar gyfer y llwybr hwn.

Mae hwn yn fater yr wyf wedi'i drafod gyda Gweinidog Llywodraeth Cymru a gyda'r Heddlu lleol ynghylch y rhan hon o'r ffordd.  Rwyf wedi cyfarfod â swyddogion Priffyrdd Llywodraeth Cymru ynghyd â chynrychiolwyr allweddol ar y safle i drafod gwelliannau diogelwch gan gynnwys gosod camera, arwyddion ychwanegol, ymestyn y llinellau dwbl sy’n gwahardd goddiweddyd a chynyddu presenoldeb fan yr Heddlu a chamera cyflymder.  Byddaf yn parhau i alw am y gwelliannau diogelwch ffyrdd hyn a byddaf yn parhau i weithio gyda'r Cynghorydd Amanda Jenner i wneud y rhan hon o'r ffordd yn fwy diogel i bawb.

Ffordd osgoi Pant–Llanymynech

Mae'r ymgyrch dros ffordd osgoi Pant-Llanymynech yn parhau i fod yn gynllun gwella a diogelwch pwysig ar y ffyrdd. Rhoddodd Llywodraeth flaenorol y DU a Llywodraeth Cymru ymrwymiadau i wneud cynnydd ar ffordd osgoi Pant/Llanymynech. Mae Highways England wedi bod yn arwain ar ddatblygiad y prosiect mewn ymgynghoriad â swyddogion trafnidiaeth Llywodraeth Cymru.

Yn gynharach eleni fe wnes i gyfarfod â Gweinidog perthnasol Llywodraeth y DU ar y pryd yn Llanymynech. Roedd astudiaeth ffordd osgoi wedi'i chomisiynu. Fy ngobaith yw y bydd Llywodraeth newydd y DU yn ystyried canlyniad y gwaith hwn, a bydd y Llywodraeth wedyn yn cynnwys cynlluniau o fewn y Rhaglen Genedlaethol Buddsoddi mewn Priffyrdd ar gyfer cyflwyno cynlluniau ffyrdd newydd o fis Ebrill 2025 i fis Mawrth 2030.

Rwy'n parhau i godi'r cynllun yn y Senedd gyda'r Gweinidog yn rheolaidd.

Cynlluniau yng Nghaersws

Mae cynlluniau ffyrdd llai eraill yn cael eu cynnig i ddatrys llif traffig a phryderon diogelwch, gan gynnwys wrth groesfan Moat Lane ger Caersws gyda chylchfan arfaethedig yn disodli'r gyffordd bresennol. Hefyd yng Nghaersws, ynghyd â'r Cynghorydd Sir, Les George, ac eraill, rwyf wedi bod yn hyrwyddo pont droed newydd dros yr afon.  Mae'r bont bresennol yn beryglus i gerddwyr ei chroesi. Mae'r gwaith o ddatblygu'r cynllun hwn wedi bod yn araf ac wedi cael ei rwystro ynghyd â chynlluniau llai eraill oherwydd bod Llywodraeth Cymru yn oedi adeiladu pob cynllun newydd yn amodol ar eu hadolygiad. Mae Llywodraeth Cymru wedi cadarnhau bod cynigion yn cael eu datblygu ar hyn o bryd ar gyfer pont droed newydd ger y strwythur presennol fel rhan o Gronfa Ffyniant Bro Llywodraeth y DU. Byddaf yn pwyso am fanylion i gyflwyno'r cynigion hyn.

Rwyf hefyd wedi codi diogelwch y groesfan i gerddwyr ger y groesffordd gyda'r Gweinidog.  Mae asesiad diogelwch o'r groesfan i gerddwyr wedi'i gynnal ond yn anffodus barn Llywodraeth Cymru yw cadw'r groesfan fel y mae hi a gwneud rhai gwelliannau bach i amlygrwydd y groesfan.

Rwyf wedi pwyso ar amryw o Weinidogion sy'n gyfrifol am gynlluniau yng Nghaersws.  Cadarnhaodd y Prif Weinidog blaenorol, Mark Drakeford AS, wrthyf y bydd cynllun cyffordd Moat Lane yn parhau i ddatblygu, ac y bydd angen cynllunio rhai o'r argymhellion mwy diweddar sy'n cynnwys elfennau diogelwch ychwanegol a theithio llesol yn y prosiect, nododd ymhellach, fel pob cynllun, ei bod yn anochel yn gorfod bodloni'r un profion ag unrhyw gynllun ffordd arall, ac yna fforddiadwyedd. Yn fy niweddariad diweddaraf gan y Gweinidog Trafnidiaeth ym mis Mehefin, cadarnhaodd wrthyf fod swyddogion Llywodraeth Cymru yn ystyried gwelliannau i ddiogelwch y gyffordd ynghyd â gwelliannau teithio llesol posibl a phont droed i gerddwyr dros yr afon.  Fel rhan o'r gwaith hwn, byddant yn adolygu'r gwaith gwerthuso blaenorol yn dilyn yr adolygiad ffyrdd yn oedi ar gynlluniau ac yn cysoni'r cynllun â'r polisi cyfredol.  Disgwylir i'r gwaith hwn ddechrau'r flwyddyn ariannol hon, cyn diwedd mis Mawrth 2025.

A44 Llangurig i Aberystwyth

Byddaf yn parhau i alw am wella diogelwch ar hyd y llwybr hwn sydd ag un o'r cofnodion damweiniau gwaethaf yn y DU. Mae Llywodraeth Cymru o'r diwedd wedi cydnabod yr angen am welliannau oherwydd materion fel diogelwch ar y ffyrdd, effeithlonrwydd cyffordd a chyflwr cyffredinol y ffordd.  Yn sgil diweddariad gan y Gweinidog, cefais gadarnhad fod swyddogion Llywodraeth Cymru yn cwblhau astudiaeth. Rwy'n gobeithio cael mwy o newyddion yn fuan. Byddaf yn parhau i weithio er mwyn sicrhau bod gweinidogion yn gwireddu’r gwelliannau i'r rhan hon o'r ffordd.

Cwymp y ffordd yn Nhalerddig

Rwyf wedi codi'r mater am yr angen am wneud gwaith atgyweirio ar y Gefnffordd yn Nhalerddig. Yn dilyn cwymp y ffordd ym mis Tachwedd y llynedd, codais hyn ar unwaith gyda'r Gweinidog i wneud atgyweiriadau brys i ailagor y ffordd. Rwy'n falch bod gwaith wedi'i wneud i alluogi'r ffordd i gael ei hailagor o dan reolaeth traffig.  Ers hynny, rwyf wedi codi’r mater cefnffyrdd pwysig hwn eto ar sawl achlysur gyda'r Gweinidog ac unwaith eto yn fwy diweddar lle mae wedi cadarnhau i mi y rhagwelir y bydd y gwaith atgyweirio yn cael ei wneud yn ystod y flwyddyn ariannol hon yn amodol ar gyllid a blaenoriaethu.  Byddaf yn cadw i bwyso ar Lywodraeth Cymru i flaenoriaethu'r atgyweiriadau parhaol sydd eu hangen i ganiatáu i'r ffordd gael ei hagor yn llawn i draffig dwy ffordd.  Yn fwy diweddar, rwyf wedi mynd i’r afael â thrafferthion diogelwch ffyrdd pellach yn Nhalerddig yn dilyn damweiniau ger y gyffordd i ffordd Bont Dolgadfan a ger Tyrpeg.  Rwyf wedi galw ers tro am ostwng y terfyn cyflymder yn y lleoliad hwn a gwella diogelwch ar y ffyrdd er mwyn lliniaru peryglon cynllun y ffordd.

Gwasanaeth Rheilffordd Gwell

Yn anffodus, mae'r gwasanaeth rheilffordd a dderbyniwn yn Sir Drefaldwyn yn parhau i fod yn wael gyda threnau'n cael eu canslo, eu gohirio neu’n orlawn yn rheolaidd. Rwyf wedi bod yn codi pryderon yn barhaus am berfformiad Trafnidiaeth Cymru ar reilffordd Aberystwyth i'r Amwythig ac rwyf wedi bod yn ceisio sicrwydd ynghylch ymrwymiadau a wnaed gan Trafnidiaeth Cymru a Llywodraeth Cymru.

Mae fflyd newydd o drenau yn cael eu hadeiladu ar gyfer Lein y Cambrian i redeg ar y system signalau unigryw, yn anffodus bu oedi, ac mae hyn yn sgil problemau gyda'r cyflenwad o gydrannau sy'n gydnaws â'r system signalau hon. Bydd trenau newydd i fod i redeg erbyn y gaeaf hwn.  Rwy'n sicr y bydd y trenau hyn yn darparu mwy o gapasiti i deithwyr a byddant hefyd yn rhedeg yn gyflymach, gan ganiatáu i wasanaethau fodloni'r amserlen yn fwy dibynadwy.  Rwy'n parhau i godi rhwystredigaethau’r gwasanaeth gwael hwn ac yn gofyn am sicrwydd y bydd y trenau newydd yn wir yn darparu gwell gwasanaeth i ni yn lleol a byddaf yn pwyso ar Trafnidiaeth Cymru i gyflwyno'r trenau newydd hyn cyn gynted ag y gallant.

Rwyf hefyd wedi bod yn falch o gefnogi cynlluniau i wella hygyrchedd yng ngorsaf drên y Drenewydd, fel rhan o'r rhaglen Mynediad i Bawb a ariennir gan yr Adran Drafnidiaeth. Mae'r prosiect wedi derbyn buddsoddiad sylweddol yn y rheilffordd yn y Drenewydd gyda gosod pont droed a lifftiau cwbl hygyrch newydd sbon, gan gysylltu platfformau un a dau. Mae hygyrchedd o fudd i bobl o bob oed ac yn helpu i hyrwyddo'r defnydd o'r rhwydwaith rheilffyrdd drwy leihau allyriadau carbon a'r ddibyniaeth ar deithiau car.