Diweddarwyd: Awst 2024
Yn dilyn penderfyniad diffygiol gan Gydbwyllgor Comisiynu GIG Cymru (JCC) ym mis Ebrill i gau a chanoli canolfannau Ambiwlans Awyr Caernarfon a'r Trallwng, mae grwpiau ymgyrchu yn y ddwy ardal wedi bod yn cydweithio i herio'r penderfyniad.
Mae'r JCC yn cynnwys Prif Weithredwyr Byrddau Iechyd Cymru, ac aelodau Annibynnol eraill. Er gwaethaf gwrthwynebiad cryf gan drigolion y Canolbarth a'r Gogledd, pleidleisiodd y rhan fwyaf o fyrddau iechyd Cymru o blaid y cynlluniau hyn, gyda dim ond Bwrdd Iechyd Addysgu Powys a Betsi Cadwaladr yn gwrthwynebu. Mae effaith y penderfyniad hwn yn hynod siomedig i ni yn Sir Drefaldwyn.
Yn anffodus, bydd y penderfyniad hwn yn effeithio'n sylweddol ar fynediad at driniaeth feddygol frys i gleifion y Canolbarth. Mae'n ymddangos bod cefnogwyr y cynigion wedi anwybyddu ein daearyddiaeth wledig a'r ffaith bod Sir Drefaldwyn yn fwy na Llundain Fwyaf o ran maint.
Ddiwedd mis Gorffennaf, fe wnaethom gyflwyno'r datganiad canlynol law yn llaw ag ymgyrchwyr eraill. Mae hyn yn cadarnhau bod cais am adolygiad barnwrol wedi'i gyhoeddi yn yr Uchel Lys.
Datganiad gan grwpiau ymgyrchu achub canolfannau ambiwlans awyr Caernarfon a'r Trallwng - 30 Gorffennaf 2024:
Mae cais am adolygiad barnwrol wedi'i gyhoeddi yn yr Uchel Lys. Mae'r cais yn herio cyfreithlondeb penderfyniad Cydbwyllgor Comisiynu GIG Cymru (JCC) i fabwysiadu argymhellion a fyddai'n golygu newidiadau i'r Gwasanaeth Casglu a Throsglwyddo Meddygol Brys (EMRTS), gan gynnwys cau canolfannau Ambiwlans Awyr yn y Trallwng a Chaernarfon yn barhaol.
Nid oeddem yn barod i dderbyn y penderfyniad, ac mae timau ymgyrchu yng Nghanolbarth a Gogledd Cymru wedi bod yn gweithio gyda'i gilydd, ynghyd ag eraill, a'r cwmni cyfreithiol Watkins & Gunn.
Daethpwyd â'r hawliad gan breswylydd lleol (y cyfeirir ato fel yr Hawlydd). Mae'r Hawlydd yn gofyn i'r Llys ddileu penderfyniad y JCC i fabwysiadu'r argymhellion, yn ogystal â rhoi gwaharddeb sy'n gwahardd byrddau iechyd y diffynnydd rhag cymryd camau i weithredu'r argymhellion.
Fel grwpiau ymgyrchu, gwyddom nad oedd y cyhoedd, y Byrddau Iechyd, a'r clinigwyr yng Nghanolbarth a Gogledd Cymru yn cefnogi'r penderfyniad i gau canolfannau'r Trallwng a Chaernarfon. Credwn fod gwaith yr ambiwlans awyr yng Nghanolbarth a Gogledd Cymru yn hanfodol wrth ddarparu triniaeth frys sy'n achub bywydau a sicrhau amseroedd ymateb cyflym i ofal brys. Rydym yn parhau i gredu y bydd rhannau helaeth o Ganolbarth a Gogledd Cymru yn cael amseroedd ymateb arafach gan Wasanaeth Ambiwlans Awyr Cymru, ac ar adegau ni fyddant yn cael ymateb gofal critigol prydlon o gwbl os bydd y newidiadau arfaethedig yn digwydd. Rydym hefyd yn parhau i alw ar Lywodraeth Cymru i ymyrryd a sicrhau bod y ddwy ganolfan yn parhau i weithredu.
Byddwn yn rhoi'r wybodaeth ddiweddaraf i chi pan fydd ar gael.
Cynthia a Clive Duce, Bob Benyon - Ymgyrch Achub Canolfan Ambiwlans Awyr Canolbarth Cymru / Andy O'Regan – Ymgyrch Achub Ambiwlans Awyr Caernarfon / Russell George AS Sir Drefaldwyn / Cynghorwyr Sir Powys - y Cynghorydd Elwyn Vaughan, y Cynghorydd Joy Jones, y Cynghorydd Graham Breeze, y Cynghorydd Amanda Jenner.
Fel rhan o'r penderfyniad a wnaed, argymhellodd y Cydbwyllgor hefyd y dylid gweithredu 'gwasanaeth ffordd frys arbennig' gan ddefnyddio Cerbydau Ymateb Cyflym (RRV) fel dewis arall. Byddai'r opsiwn hwn nid yn unig yn anfoddhaol iawn i ardal wledig fel Sir Drefaldwyn, ond ni ddarparwyd unrhyw fanylion am y modd y byddai'r gwasanaeth hwn yn gweithredu na chost y gwasanaeth chwaith. Y cyfan sydd ei angen yw un digwyddiad tywydd eithafol neu gau ffyrdd i effeithio'n ddifrifol ar allu cerbydau ymateb cyflym i gyrraedd cleifion sydd mewn angen.
Dros y blynyddoedd, mae trigolion di-ri wedi elwa ar y gwasanaeth hwn sy'n achub bywydau, ac maen nhw wedi cyfrannu'n hael at y gwasanaeth hwn a chodi arian ar ei gyfer. Rwy'n gwybod ein bod ni i gyd yn cydnabod rôl hanfodol y Gwasanaeth Ambiwlans Awyr yn ein hardal.
Yn dilyn y penderfyniad, rwyf wedi parhau i godi'r penderfyniad gan y Pwyllgor yn y Senedd, gan fy mod i'n credu'n gryf y dylai Llywodraeth Cymru, sy'n gyfrifol yn y pen draw, ymyrryd a galw'r cynigion i mewn i’w penderfynu gan Weinidogion Llywodraeth Cymru.
Rwy'n parhau i weithio gydag eraill, ac ar sail drawsbleidiol. Mae proses Adolygiad Barnwrol yn gymhleth, ond rydym nawr yn aros am ragor o wybodaeth yn dilyn cyhoeddi’r cais am adolygiad barnwrol yn yr Uchel Lys.
Mae ad-drefnu gwasanaethau Gofal Critigol Ambiwlans Awyr yng Nghymru, ers cyn i unrhyw un ohonom glywed am y cynnig i gau'r canolfannau, wedi bod yn broses llawn rhagfarn, camwybodaeth a chamgyfeiriad. Byddai Adolygiad Barnwrol yn caniatáu i farnwr ail-werthuso’r broses benderfynu a chredaf y byddai hyn yn rhoi tryloywder a gwrthrychedd i’r broses, ac yn archwilio’r graddau roedd y broses yn gwireddu canlyniad oedd wedi ei bennu ymlaen llaw.
Hoffwn ddiolch i gefnogwyr am eu penderfyniad i sicrhau canlyniad cadarnhaol i hyn. Rwy'n diolch hefyd i'r Byrddau Iechyd, clinigwyr a gweithwyr iechyd proffesiynol eraill sydd wedi herio neu siarad yn erbyn y penderfyniad. Rwy'n dal i obeithio y bydd y rhai sy'n gwneud penderfyniadau yn ailystyried y penderfyniad hwn, ac yn gweithio i adennill ffydd ac ymddiriedaeth ein cymunedau gwledig heb gael eu gorfodi i ystyried gwneud hynny gan farnwr.