Terfynau cyflymder 20mya
Diweddariad Mis Awst 2025
Daeth rheoliadau Llywodraeth Cymru, wnaeth newid y rhan fwyaf o'r cyfyngiadau cyflymder 30mya i 20mya, i rym yn 2023. Cafwyd ymateb cryf gan y cyhoedd, gan gynnwys deiseb ar wefan y Senedd â bron i hanner miliwn o lofnodion yn gwrthwynebu'r cam hwn. Pleidleisiais yn erbyn y rheoliadau ac rwyf wedi bod yn galw ar Lywodraeth Cymru i wrthdroi'r ddeddfwriaeth terfyn cyflymder 20mya.
Er bod terfyn cyflymder is yn briodol mewn rhai ardaloedd, megis y tu allan i ysgolion ac ardaloedd prysur eraill, roeddwn i'n gryf o'r farn bod angen i Lywodraeth Cymru wneud y broses yn llawer haws ar gyfer lleihau terfynau cyflymder mewn ardaloedd lle roedd pryder, a lle roedd cefnogaeth gymunedol, yn hytrach na chyflwyno'r polisi diofyn yn y ffordd y gwnaethant.
Rydw i wedi gofyn am newid i 20mya fy hun mewn llawer o achosion, ond mae cyflwyno'r terfyn 20mya diofyn wedi cael effaith negyddol iawn yn gyffredinol. Cynhaliais fy arolwg fy hun drwy ofyn i bobl Sir Drefaldwyn sgorio'r modd wnaeth Llywodraeth Cymru gyflwyno'r polisi 20mya diofyn, ar raddfa o 0 (anfodlon iawn) i 10 (bodlon iawn).Roedd 77% o'r ymatebwyr i'm harolwg wedi rhoi sgôr is na 3, sy'n golygu bod dros dri chwarter yr ymatebwyr yn anfodlon â dull Llywodraeth Cymru.
Oherwydd ymateb y cyhoedd a'r holl bwysau ganddyn nhw, dywedodd Llywodraeth Cymru y byddai'n ceisio mireinio'r polisi, er ei bod yn parhau i gredu mai 20mya yw'r terfyn cyflymder cywir mewn llefydd megis y tu allan i ysgolion, ysbytai, meithrinfeydd, canolfannau chwarae ac ardaloedd preswyl adeiledig.
Mae Ysgrifennydd y Cabinet sy'n gyfrifol am hyn wedi cyflwyno ei gynlluniau i ymgysylltu â'r cyhoedd a sicrhau'r cyflymder cywir ar y ffyrdd cywir.
Mae'r adolygiad wedi dod i ben, ond nid wyf yn fodlon bod y gwaith hwn wedi ystyried na chynrychioli barn Cymru gyfan. Fodd bynnag, mae'r Llywodraeth yn credu y bydd y canllawiau newydd a ddarperir i awdurdodau priffyrdd yn helpu i wneud y penderfyniadau cywir ar gyfer ffyrdd lleol.
Mae'r canllawiau hefyd yn gofyn i awdurdodau ystyried manteision ac anfanteision codi'r terfyn cyflymder, gan ystyried ffactorau megis pellter o amwynderau, yr effaith ar lwybrau bysiau a dwysedd tai yr ardal. Daeth y fframwaith newydd i rym ym mis Medi 2024 ac mae nifer y ffyrdd a adolygwyd yn amrywio'n sylweddol, yn dibynnu ar faint yr adborth a gafwyd gan bob awdurdod priffyrdd. Mae gan awdurdodau priffyrdd fynediad at gyllid ychwanegol o £5m ar gyfer y flwyddyn ariannol hon i newid terfynau cyflymder. Mae'n siomedig bod Cyngor Sir Powys wedi dewis cadw'r rhan fwyaf o'r terfynau cyflymder 20mya er bod aelodau'r cyhoedd wedi galw am wyrdroi llawer o'r terfynau hyn.